KYC và eKYC: Giải pháp trong thời kỳ đại dịch Covid-19

KYC là khâu đầu tiên trong tất cả các hoạt động tài chính, ngân hàng bởi trước khi để khách hàng bước vào hành trình sử dụng các sản phẩm, dịch vụ của mình thì ngân hàng hay tổ chức tài chính phải nhận biết về khách hàng của mình. Ngoài ra, việc biết được khách hàng của mình là ai còn giúp cho ngân hàng, tổ chức tài chính trong việc xác định danh tính, mọi thông tin khách hàng được rõ ràng. Từ đó, đưa họ vào hệ thống quản lý, giám sát tốt hơn.

Các thủ tục KYC được xác định bởi các ngân hàng, liên quan đến tất cả các hành động cần thiết để đảm bảo khách hàng của họ là có thật, đánh giá và giám sát rủi ro. Các quy trình này giúp ngăn ngừa gian lận và xác định hoạt động rửa tiền, tài trợ khủng bố và các chương trình tham nhũng bất hợp pháp khác.

KYC là một quy trình bao gồm xác minh:

Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân, xác minh khuôn mặt, xác minh sinh trắc học và xác minh các giấy tờ chứng thực khách hàng như hóa đơn điện nước (làm bằng chứng địa chỉ) hoặc hợp đồng lao động (xác định mức lương, nơi công tác…). Đây là những dữ liệu cá nhân quan trọng, đáng tin cậy giúp ngân hàng nhanh chóng xác minh khách hàng.

Tài liệu cần thiết cho quy trình KYC 

Kiểm tra KYC được thực hiện thông qua một nguồn tài liệu, dữ liệu hoặc thông tin độc lập và đáng tin cậy. Mỗi khách hàng được yêu cầu cung cấp thông tin đăng nhập để chứng minh danh tính và địa chỉ. Các tài liệu cần cho quy trình KYC: Thẻ CMND hoặc thẻ CCCD hoặc là hộ chiếu còn hiệu lực: Yêu cầu các giấy tờ này phải có thông tin rõ ràng, ảnh chân dung rõ nét, giấy tờ thật và còn hiệu lực.  Sổ hộ khẩu thường trú hoặc bằng lái xe hoặc hợp đồng lao động hoặc bảng lương hoặc giấy đăng ký tạm trú: Các loại giấy tờ này khách hàng cần cung cấp khi có nhu cầu về vay vốn hay mở tài khoản tín dụng. Vào tháng 5 năm 2018, Mạng lưới Thực thi Tội phạm Tài chính Hoa Kỳ ( FinCEN ) – đã thêm một yêu cầu mới đối với các ngân hàng để xác minh danh tính của khách hàng là pháp nhân sở hữu, kiểm soát và thu lợi từ các công ty khi các tổ chức này mở tài khoản. Điểm mấu chốt: khi một công ty doanh nghiệp mở một tài khoản mới, nó sẽ phải cung cấp số An sinh xã hội và bản sao ID ảnh hoặc hộ chiếu cho nhân viên, thành viên hội đồng quản trị và cổ đông của họ. 

Những đối tượng cần phải tuân thủ yêu cầu của eKYC

 Mở tài khoản ngân hàng hoặc ngân hàng trực tuyến Mở tài khoản thẻ tín dụng Mở tài khoản chứng khoán và giao dịch chứng khoán Mở tài khoản mua bảo hiểm

Trên thực tế, khi khách hàng có nhu cầu mở bất kì tài khoản giao dịch đều phải thực hiện đúng các quy tắc nghiêm ngặt về KYC để xác minh danh tính. Tùy vào mức độ bảo mật và tính chất của từng loại giao dịch mà các tổ chức tài chính, ngân hàng sẽ quy định các cấp độ KYC khác nhau. Dịch vụ càng quan trọng, giao dịch càng lớn thì yêu cầu KYC sẽ càng cao.

eKYC (electronic Know Your Customer) là định danh khách hàng điện tử, hay định danh khách hàng trực tuyến, cho phép các ngân hàng định danh khách hàng 100% online, đơn giản hóa các thủ tục xác minh giấy tờ, xác minh sinh trắc học mà không cần gặp mặt trực tiếp tại phòng giao dịch như KYC truyền thống. Hiện nay, chính phủ nhiều quốc gia trên thế giới đã cho phép các tổ chức tài chính, ngân hàng lớn, có đủ điều kiện về cơ sở vật chất chuyển sang hình thức định danh khách hàng điện từ, trong đó có Việt Nam. Từ ngày 05/03/2020, những ngân hàng lớn nhất tại Việt Nam đã được phép triển khai giải pháp eKYC theo Thông tư 16/2020/TT-NHNN (TT16) ngày 4/12/2020 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 23/2014/TT-NHNN ngày 19/8/2014 hướng dẫn việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.

Quy trình eKYC giúp ngân hàng xác định khách hàng của họ là có thật, dựa trên việc xác minh thông tin của khách hàng để đánh giá và giám sát rủi ro. Đây là cơ sở để ngăn ngừa các hoạt động tài chính bất hợp pháp như rửa tiền, tài trợ khủng bố, tham nhũng… – Hồ sơ và dữ liệu của khách hàng sẽ được lưu trữ trực tuyến vĩnh viễn. Bất kỳ hành vi trục lợi nào đều có thể truy vết nhanh chóng ra khách hàng sử dụng dịch vụ đó. – eKYC giúp khách hàng nâng cao trải nghiệm dịch vụ của ngân hàng. Nhờ có eKYC khách hàng không phải xếp hàng chờ đợi đến lượt gặp nhân viên ngân hàng để thực hiện giao dịch, không cần điền vào nhiều biểu mẫu… 

Giao dịch eKYC hoàn toàn tự động, không có sự can thiệp của bất kỳ thao tác thủ công nào nên khách hàng chỉ mất vài phút để xác minh. – eKYC giúp nâng cao hiệu suất làm việc của ngân hàng đồng thời giúp ngân hàng tiết kiệm chi phí cho hoạt động của mình. – Dữ liệu về khách hàng sẽ được tự động lưu trữ. Ngân hàng có thể dựa vào dữ liệu lưu trữ hoạt động giao dịch của khách hàng để dự đoán và đề xuất dịch vụ phù hợp cho khách hàng đó.

Quy trình eKYC được triển khai như thế nào? e-KYC giúp quy trình xác minh danh tính của khách hàng được thực hiện ngay lập tức, mọi lúc mọi nơi, làm gia tăng tỉ lệ chuyển đổi khách hàng thành công. Khách hàng chỉ mất khoảng 3-5 phút để hoàn tất xác minh để đăng kí tài khoản. Hiện nay, quy trình eKYC thường được thực hiện trong 3 bước như sau: 

Bước 1: Xác minh tài liệu: Chụp mặt trước và mặt sau của loại giấy tờ mà khách hàng muốn xác minh. Các giấy tờ chứng thực danh tính thường được sử dụng là CMND/CCCD, Hộ chiếu, Giấy phép lái xe… 

Bước 2: Trích xuất các thông tin khách hàng tự động nhờ OCR. Công nghệ OCR của FPT.AI được xây dựng trên nền tảng Trí tuệ nhân tạo, cho kết quả chính xác lên đến 98% đối với các giấy tờ thường gặp như CMND/CCCD, Hộ chiếu, Giấy phép lái xe… Khách hàng có thể kiểm tra và chỉnh sửa lại các thông tin sau khi máy trích xuất. Nếu khách hàng đăng ký các dịch vụ yêu cầu tính bảo mật cao như mở thẻ tín dụng, mở tài khoản giao dịch chứng khoán, mua các gói bảo hiểm…, khách hàng có thể sẽ phải xác minh nhiều loại chứng từ hơn như Hộ khẩu, Hợp đồng lao động, Sao kê lương. Những giấy tờ cá nhân này tùy thuộc vào yêu cầu của từng tổ chức tài chính, ngân hàng quy định, và khách hàng buộc phải thực hiện đúng, nhằm đảm bảo khách hàng đủ yêu cầu sử dụng dịch vụ đó. 

Bước 3: Đối chiếu người thật và ảnh trên giấy tờ tùy thân bằng cách chụp hình selfie hoặc video. Nếu kết quả không trùng khớp, khách hàng sẽ phải tiến hành xác thực lại. FPT.AI sở hữu nhiều công nghệ để xác minh tính chính xác của thật như Facematch, Liveness detetion… đảm bảo bảo mật thông tin, chống giả mạo.

Công nghệ được ứng dụng trong giải pháp eKYC

Công nghệ OCR được tích hợp trong quy trình eKYC để trích xuất thông tin từ các tài liệu nhận dạng như hộ chiếu, chứng minh thư , bằng lái xe và đưa thông tin đã được mã hoá lên hệ thống. Toàn bộ quá trình từ trích xuất dữ liệu để hình thành số liệu không mất quá 3 giây khiến quá trình hoàn toàn tự động và độ chính xác lên tới 99%. Các loại giấy tờ được xác minh 

Đối với xác minh Căn cước công dân Kiểm tra độ chính xác của định dạng như số ID, mã vạch 2D. Xác minh họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ. Phát hiện nhàu nát, gấp cạnh. Kiểm tra xem hình ảnh có can thiệp của photoshop hay giả mạo không. Xác minh microtext, hình ba chiều, in cầu vồng, hoa văn guilloche. Phát hiện độ mờ đục, gian lận. Đối với xác minh Hộ chiếu Xem xét độ trùng khớp họ tên, ngày tháng năm sinh và ngày hết hạn với vùng có thể đọc được bằng máy (Machine Readable Zone). Phát hiện giả dạng thông qua phông chữ, hình ba chiều, chữ ký. Kiểm tra tính chính xác của định dạng trên hộ chiếu. Phát hiện nhàu nát, gấp cạnh. Xác định hình ảnh có giả mạo không. Xác minh ảnh ba chiều, in cầu vồng. Kiểm tra độ mờ đục, gian lận. Để xác minh Bằng lái xe Kiểm tra độ chính xác của định dạng. Phát hiện nhàu nát, gấp cạnh. Kiểm tra xem hình ảnh có photoshop hay giả mạo không. Xác minh hình ba chiều, in cầu vồng, hoa văn guilloche. Phát hiện độ mờ đục, gian lận.

Công nghệ Facematch 

Công nghệ Facematch của FPT.AI được ra đời nhằm nâng cao tính chính xác của quy trình định danh khách hàng điện tử ekyc. Được trang bị công nghệ Học Sâu (Deep learning), Facematch có khả năng phân tích và so sánh độ trùng khớp của ảnh chụp chân dung trên các giấy tờ tùy như CCCD/CMND, Bằng lái xe, Hộ chiếu… với ảnh/video khuôn mặt thật, nhằm xác chính chủ của các loại giấy tờ đó. API Facematch có phương thức hoạt động vô cùng đơn giản, người dùng có thể dễ dàng tự thao tác trên các thiết bị như máy tính, điện thoại di động. Khách hàng phải chụp 2 ảnh tải lên hệ thống để so sánh. Một là ảnh chụp giấy tờ tùy thân gồm: CMND/CCCD, Giấy phép lái xe hoặc Hộ chiếu. Hai là ảnh chụp người thật cần đối chiếu.

Công nghệ Liveness detetion 

Công nghệ Liveness của FPT.AI là hàng rào phòng vệ cấp độ 2 trong quy trình định danh khách hàng điện tử eKYC, giúp chống giả mạo khuôn mặt. Hiểu đơn giản, công nghệ Liveness Detection nhằm xác minh người thật đang thao tác theo thời gian thực, và các bước định danh là chính chủ chứ không phải giả mạo. Trong quy trình định danh trực tuyến eKYC, khách hàng chỉ cần cung cấp 1 ảnh và 1 video selfie được thực hiện trực tiếp bằng máy ảnh của smartphone, máy tính bảng hoặc webcam máy tính. Sau đó công nghệ Liveness sẽ phân tích dữ liệu, ngăn chặn những video được phát lại.

Fraud detection 

Fraud detection là công nghệ được sử dụng để ngăn chặn tiền hoặc tài sản thu được bằng các hành vi giả mạo. Công nghệ này được sử dụng để xác minh chính xác 1 cá nhân nào đó trong các tác vụ liên quan đến tài khoản giúp bảo vệ dữ liệu và thông tin của khách hàng, tránh trường hợp đối tượng xấu dùng thông tin đó bất hợp pháp làm mất lòng tin của người dùng.

Chữ ký điện tử là một cách hợp pháp để có được sự đồng ý hoặc phê duyệt trên các tài liệu hoặc biểu mẫu điện tử, nó có thể thay thế một chữ ký viết tay trong hầu hết mọi quy trình. Chữ ký điện tử hiện đang được sử dụng ngày càng phổ biến hơn tại vì sự hữu ích mà nó mang lại

Công nghệ này cho phép các ngân hàng xử lý thủ tục trực tuyến hoàn toàn, giúp ngân hàng tập trung vào việc thu hút khách hàng mới và phục vụ khách hàng tốt hơn. Chữ ký điện tử đảm bảo các thủ tục được xử lý nhanh hơn, cho phép khách hàng ký tài liệu từ mọi nơi, mọi lúc và trên mọi thiết bị. Nó cũng tăng tốc độ giao dịch và đảm bảo trải nghiệm của người dùng.

Thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ Hợp đồng điện tử FPT:
Số điện thoại: 1900.636.191
Email: fpt.econtract@fpt.com.vn
Website: econtract.fpt.com.vn/

Lê Thị Mai Phương

Lê Thị Mai Phương là trưởng nhóm kinh doanh phụ trách nhiều sản phẩm tại FPT IS với những hiểu biết sâu rộng về sản phẩm & lĩnh vực chuyển đổi số. Không chỉ tập trung vào hoạt động tư vấn khách hàng, chị luôn cung cấp những nội dung hữu ích cho người đọc trên của website FPT.eContract